“Mam rwę kulszową” to najczęściej wypowiadane sformułowanie w gabinecie fizjoterapeutycznym dotyczące dolegliwości kręgosłupa. Na szczęście niewiele osób, które zgłaszają taki problem, faktycznie odczuwają dolegliwości z tego powodu. Szacuje się, że około 70% dorosłych osób w naszym kraju przynajmniej raz zmierzyło się z bólem kręgosłupa. Dzięki postępowi wiedzy w dziedzinie medycyny, fizjoterapeuci skutecznie rozwiązują tego typu problemy zdrowotne.
Rwa kulszowa – co to jest?
Na wstępie trzeba wytłumaczyć pewne błędne myślenie. Otóż: rwa kulszowa, to nie jest rozpoznanie samo w sobie, to jedynie objaw występujący w naszym ciele, który odczuwamy jako ból, często promieniujący do kończyny dolnej.
O samej rwie mówimy zazwyczaj, gdy dochodzi do podrażnienia nerwu wskutek strukturalnego ucisku wywołanego najczęściej przez przepuklinę jądra miażdżystego.
Dlaczego rwa kulszowa to objaw?
Przyczyny rwy mogą być różne, od samej: ekstruzji dysku (czyli wybrzuszenia dysku), jego sekwestru (czyli rozerwania jądra miażdżystego w naszym stawie kręgosłupa), co może prowokować np. stan zapalny w obrębie nerwu kulszowego.
Przyczynami rwy kulszowej mogą być również: guz nowotworowy, kręgozmyk czy uszkodzenie mechaniczne w następstwie wypadku komunikacyjnego lub innego urazu. Jeśli mówimy o rwie kulszowej najczęściej mamy do czynienia z problemem nerwu na poziomie L4/L5 oraz/lub L5/S1.
Pseudo rwa kulszowa
Często mylonym z rwą kulszową jest zespół mięśnia gruszkowatego, który daje bardzo podobny obraz kliniczny, ze względu na anatomiczne zależności między mięśniem gruszkowatym a nerwem kulszowym, który przebiega bezpośrednio przez mięsień. Wzmożenie napięcia mięśniowego może doprowadzić do podrażnienia nerwu wskutek czego wystąpią dolegliwości takie jak: ból kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego, promieniowanie bólu do pośladka lub kończyny dolnej czy ograniczenie zakresu ruchów.
Grafika: https://www.therehabfix.com
Co zrobić, jeśli mam rwę kulszową?
Jeśli problemy się długotrwałe, należy udać się do lekarza specjalisty, który może zlecić badanie MRI (rezonans magnetyczny), pokazujący uszkodzone struktur w obrębie kręgosłupa.
Natomiast w gabinecie fizjoterapeutycznym poznaje się pacjentów, przeprowadzając odpowiedni wywiad, dowiadując się szczegółów dotyczących stylu życia, hobby, ergonomii pracy, przeciążeń dnia codziennego. Ból, jaki towarzyszy przy rwie kulszowej, jest dość specyficzny, dlatego już na poziomie wywiadu można próbować zróżnicować, czy pacjent cierpi właśnie przez rwę.
Fizjoterapeuci posiłkują się również badaniami ortopedycznymi i neurologicznymi, badając różne odruchy czy siłę mięśniową – to również może wiele powiedzieć z jakim problemem boryka się pacjent.
Co boli, jeśli nie rwa kulszowa?
Większość pacjentów odczuwa ból związku ze wzmożonym napięciem mięśniowym wynikającym z przeciążeń, nieprawidłowych pozycji, siedzącym trybem życia. Zwiększone napięcie w obrębie pośladków, mogą prowokować bóle zbliżone do tych wywołanych rwą kulszową.
Należy wiedzieć, że nie każdy ból promieniujący do nogi to rwa kulszowa, a najważniejszym aspektem, który przyczyni się do pozbycia się dolegliwości, jest odpowiednia diagnoza. Badanie pacjenta, które pozwoli odkryć co jest prawdziwą przyczyną problemu. Należy pamiętać również, że z wiekiem degeneracja struktur kręgosłupa następuje u każdego, ale nie zawsze będzie ona odpowiedzialna za dolegliwości bólowe, a i te można znacząco zredukować korzystając z pomocy fizjoterapeutów.
Autorka tekstu: Joanna Przybysz, fizjoterapeutka Fizjo Control
Absolwentka Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunku Fizjoterapia. Zajmuje się szeroko pojętymi problemami bólowymi u pacjentów, szczególnie problemami mięśniowymi czy z związanych z kręgosłupem. Wolny czas spędza na trekkingu w górach.
Bibliografia:
- https://www.therehabfix.com/post/sciatica-vs-piriformis-syndrome-3-quick-tests
- https://pacjent.gov.pl/sites/default/files/2019-09/ppz_choroby_kregoslupa.pdf